Đối với các nhà sưu tập tranh, Picasso có lẽ là một cái tên đảm bảo cho những cuộc giao dịch trị giá bạc tỷ. Những tác phẩm của ông cũng là niềm ao ước của bất cứ người đam mê hội họa nào. Trên thực tế, ngoài tài năng thì cuộc đời của Picasso cũng là thứ khiến người ta phải ngưỡng mộ bởi sự hấp dẫn và quyết liệt đúng như tính cách của ông.

Cuộc đời của Picasso có thể được gói gọn lại trong 2 từ: li kì. Bởi những câu chuyện được kể lại đã chứng tỏ rằng tài năng và sự nổi tiếng của ông, giống như một sự xếp đặt của định mệnh.

Tiểu sử

Picasso sinh ngày 25/10/1881 tại Malaga (Tây Ban Nha) trong một gia đình thuộc dòng dõi quý tộc. Tên đầy đủ của ông là Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Martyr Patricio Clito Ruíz y Picasso. Cái tên rất dài này bao gồm tên của nhiều vị thánh và một số họ hàng thân thiết với gia đình.

Số phận sinh ra Picasso dường như để làm họa sỹ. Thở nhỏ, từ đầu tiên mà ông nói là từ “bút chì”. Cha của ông – một họa sỹ kiêm giảng viên trường Đại học, đã dạy Picasso những bài giảng đầu tiên về mỹ thuật từ khi ông lên 7. Năng khiếu của Picasso về hội họa được bộc lộ từ rất sớm. Có câu chuyện được kể lại rằng, khi Picasso ở tuổi 13, cha ông thậm chí đã thề sẽ không bao giờ cầm cọ vẽ nữa bởi ông cảm thấy cậu con trai đã thực sự vượt qua mình.

Người ta nhẩm tính rằng mỗi ngày ông lại sáng tạo ra một thứ mới trong suốt 71 năm.

14 tuổi, Picasso thi đậu vào Viện Hàn lâm Mỹ thuật Barcelona. 16 tuổi, ông chuyển đến học tại Viện Hàn lâm Hoàng gia San Fernando, nhưng vì thấy nhàm chán với lối dạy học nhuốm màu sắc tôn giáo khắc kỷ chặt chẽ tại đây mà Picasso quyết ra đi tìm kiếm cái mới, cho dù bản thân ông lúc đó hoàn toàn chưa biết cái mới là gì và ở đâu? Ông biết đến nước Pháp là nơi luôn giang rộng vòng tay đón những người yêu nghệ thuật.

Năm 19 tuổi, Picasso đến Paris lần đầu tiên và quyết định sẽ sống lâu dài ở đây. Chỉ vài năm sau, ông trở thành ngọn cờ nghệ thuật ngay tại Paris – thủ đô nghệ thuật hiện đại thế giới. Vốn là người có cá tính riêng độc đáo, khí chất hừng hực của dòng máu Tây Ban Nha, Picasso lao vào sáng tạo một cách say mê, cuồng nhiệt và không bao giờ chịu yên phận tận hưởng thành quả của mình.

Sự nghiệp

Sự nghiệp của Picasso được chia thành 3 giai đoạn cụ thể: giai đoạn màu lam (1901-1904), giai đoạn màu hồng (1904-1906), giai đoạn chủ nghĩa lập thể (từ sau 1906).

- Giai đoạn màu lam: Picasso đưa ra hàng loạt tác phẩm vẽ theo phong cách hiện thực rất gần với phong cách truyền thống Tây Ban Nha với những đường nét thanh nhã, run rẩy đầy cảm xúc, tất cả lan tỏa bởi màu xanh mộng du, vắng lạnh. Nhân vật trong tranh ông là những người nghèo lam lũ, ông già mù hát rong, chàng thi sỹ cô đơn bên ly rượu đã cạn…

- Giai đoạn màu hồng: Picasso vẽ những người làm xiếc, cậu bé và con chó u sầu, chân dung những người bạn… Trong màu hồng nhạt le lói chút vàng cam, tất cả đều trầm tư mệt mỏi bởi gánh nặng cuộc đời.

- Giai đoạn chủ nghĩa lập thể: Picasso được coi là một trong những nghệ sỹ nổi bật nhất của thế kỷ 20. Cùng với Georges Braque, ông là một trong hai người sáng lập trường phái lập thể trong hội họa và điêu khắc.

Bức "Nude, Green Leaves and Bust" có giá 115,2 triệu USD.

 

Bức "The marriage of Pierrette" có giá lên tới 93,8 triệu USD, được sáng tác vào thời kỳ đỉnh cao trong tài năng của Picasso.

Năm 1907, lần đầu tiên ông cho ra mắt trước công chúng Paris bức tranh mở đầu cho chủ nghĩa lập thể mang tên “Những cô gái ở Avignon”. Bức tranh thể hiện 5 cô gái đang ngồi vặn vẹo, xô lệch với những mảng cắt mạnh, không gian tạo hình bị xé vụn. Cả Paris la ó, có người thốt lên rằng “Hắn điên mất rồi” hay “Nước Pháp đã mất một thiên tài”. Nhưng chỉ một thời gian ngắn sau, mọi người đã cảm nhận được cuộc cách mạng hội họa của Picasso và những ai đã từng phản đối ông lại quay sang tuyên truyền tích cực cho chủ nghĩa lập thể. Rõ ràng, những tác phẩm theo trường phái lập thể đã được các họa sỹ trẻ chào đón trong trạng thái phấn khích thực sự.

Trong suốt cuộc đời mình, Picasso đã thực hiện hơn 50.000 tác phẩm. Trong đó bao gồm: 1.885 tranh sơn dầu, 15.000 bức đồ họa, 1.228 tác phẩm điêu khắc (100 tượng tròn), 3.222 tác phẩm gốm, 34.000 tranh minh hoạ lớn nhỏ… và một vài tập thơ. Theo như một phép tính cơ bản thì Picasso đã làm công việc sáng tạo đều đặn mỗi ngày trong suốt 71 năm liên tục không ngừng nghỉ.

Cuộc đời sóng gió của một vĩ nhân

91 năm cuộc đời, ông được mọi người xem như một “bậc thầy hư hỏng” với sự nghiên cứu hàn lâm nghệ thuật tinh thông, và trở thành người phá cách với ý tưởng đi tìm một con đường mới, con đường của nghệ thuật hiện đại. Picasso tiên phong cho một trường phái nghệ thuật do chính mình sáng lập, đi con đường của riêng mình, không giống ai và trở nên khác biệt. Cuộc đời của Picasso là một sự khẳng định rõ ràng về tình yêu cuộc sống mãnh liệt cùng năng lực sáng tạo phi thường của một bậc vĩ nhân.

Picasso không chỉ là một đại danh họa mà ông còn là chiến sỹ đấu tranh không mệt mỏi cho hòa bình, tự do và tiến bộ xã hội. Bằng trí tuệ, tài năng của mình, Picasso luôn đứng về phía nhân dân lao động, những người cùng khổ và đấu tranh chống lại áp bức, bất công, chống lại chủ nghĩa phát xít, đế quốc. Năm 1944, Picasso trở thành đảng viên Đảng cộng sản Pháp. Ông tuyên bố rằng “lý tưởng của những người cộng sản về một thế giới tươi đẹp phù hợp với nghệ thuật của tôi”. Bằng ngôn ngữ hội họa, ông tố cáo, lên án chiến tranh, ca ngợi hòa bình. Đối với Việt Nam, ông cũng có một tình cảm hết sức đặc biệt khi tặng nhân dân ta bức tranh “Chúc mừng hòa bình thắng lợi” nhân dịp cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp hoàn toàn thắng lợi năm 1954.

Picasso và "quả bom sex" Brigitte Bardot trong một cuộc gặp gỡ diễn ra vào năm 1956.

Picasso và vợ Jacqueline cùng ăn trưa tại nhà với chú chó Lump. Bức ảnh chụp năm 1957.

Picasso là một họa sỹ vô cùng đào hoa, ông nổi tiếng với những mối tình nhiều trắc trở. Và với bản tính trăng hoa, cá tính đặc biệt và tình yêu dồi dào, Picasso chẳng dừng lại ở ai lâu. Chỉ có một số ít người phụ nữ có thể níu giữ được trái tim ông lâu hơn một chút, đó là: Fernande Olivier, Eva Gouel, Olga Koklova, Marie There Walter, Doa Maar, sau cùng là Jacquenline Roque – người sống với ông lâu nhất cho đến cuối đời và khi ông mất bà đã tự sát vì không thể chịu nổi. Chính bà Jacquenline đã để lại câu nói nổi tiếng: “Trước mặt đã có Picasso thì không cần ngắm mặt trời nữa!”. Cuộc đời Picasso đã gắn bó với nhiều phụ nữ, hầu hết toàn trẻ hơn ông đến hơn một nửa số tuổi. Ông mang đến cho họ hạnh phúc tột bậc nhưng bù lại cũng đem tới vô vàn khổ đau và dằn vặt.

Cho tới tận cuối đời, tên tuổi của Picasso vẫn được ca ngợi bằng những cái tên như: “Picasso – đứa con phi thường, ghê gớm của thế kỷ 20”, “Picasso – tia mặt trời không bao giờ tắt”, “Picasso – một vĩ nhân”… Picasso được chôn cất trong khuôn viên của một tòa lâu đài mà ông đã mua hồi năm 1958, nằm ở ngôi làng Vauvenargues, miền nam nước Pháp. Ngôi mộ của ông thu hút rất đông du khách đến thăm. Ông đã yên nghỉ vĩnh hằng tại đây sau khi qua đời ở tuổi 91 vào năm 1973.

Picasso đã mua lại lâu đài này sau khi phát hiện ra nó nằm trên sườn đồi Mont Sainte - Victoire - ngọn đồi đã từng xuất hiện hơn 30 lần trong tranh của họa sĩ Pháp theo trường phái Ấn Tượng - Paul Cézanne. Khi mua được lâu đài này, ông đã nói với mọi người rằng: “Thế là tôi đã tự mình mua được ngọn đồi của Cézanne”.